Medio deze eeuw zal de wereldbevolking afnemen. Voor alle continenten geldt dit. Behalve voor Afrika. Het grootste continent van onze aardbol telt dan niet alleen het grootst aantal mensen, het is tegelijk het rijkst aan grondstoffen en is eveneens het armste deel van de wereld. Terwijl grote delen van de bevolking over een enorme veerkracht en uiteenlopende en krachtige tradities beschikken, is er het laatste decennium vanwege allerlei redenen een omvangrijke emigratie op gang gekomen. Wat als jouw dagelijkse leven zich in die tegenstellingen afspeelt en de kracht van jouw continent mogelijk aan jou voorbijgaat?
Zo werd de avond aangekondigd. Net voor de uitbraak van het corona-virus kwamen zo’n 80 mensen af op deze door de CO Foundation en Vastenaktie 2020 georganiseerde avond. Het programma stond o.l.v. Michiel van der Grinten (Stichting Oberon) en Funs Pollux (Omroep Venlo), die als gesprekleiders de avond en het gesprek in goede banen leidden. Verder werkten mee: René Poels (Wereldpaviljoen), Anita Bagonluri (SparX Learning Xperience Foundation) en Marco van Lier (Fontys International Business school). Johnatan Opoku (VVV-Venlo en ambassadeur CO Foundation) en Piet Linders (Stichting ‘t Groenewold) verzorgden de opening. Dit was in het kort het programma op Maandag 9 maart 2020, Jongerenkerk Venlo:
19.30 uur: Inloop met koffie en thee
20.00 uur: Opening door Johnatan Opoku en Piet Linders
20.05 uur: Korte presentaties door Anita Bagonluri, Marco van Lier en René Poels
20.30 uur: In gesprek met zaal en inleiders o.l.v. Michiel van der Grinten en Funs Pollux
21.15 uur: Afsluitend woord door Hub van den Bosch
Café de Locomotief sponsorde na afloop een drankje bij het napraten wat door vele mensen werd gewaardeerd. Uiteindelijk sloten we pas om 23 uur de deuren van de Jongerenkerk.
De aanwezige gasten kregen een interessante discussie voorgeschoteld. Afrikanen, vooral in arme, rurale gebieden, groeien op onder moeilijke omstandigheden en ontwikkelingen daarbij een scala aan vaardigheden die hen in staat stelt hun dagelijkse omgeving te weerstaan. Bij deze vaardigheden kun je denken aan optimisme, van dag tot dag leven, inventief, oplossingsgericht, sterk (z0wel fysiek als mentaal) en veerkrachtig. Als je ‘s ochtends wakker wordt in een dorpje op het platteland zonder geld of inkomen en je moet niet alleen de dag door zien te komen, maar ook iets te eten regelen voor je zelf en je kinderen, dan kun je niet bij te pakken neerzitten. Ga er maar aanstaan. Voor menigeen in de Westerse wereld zou deze situatie onoverkomelijke problemen met zich mee brengen. Doordat deze Afrikanen zich sterk moeten richten op het hier en nu om te kunnen overleven, blijven de mogelijkheden om te reflecteren en te plannen voor de langere termijn zeer beperkt. Daarvoor heb je namelijk andere vaardigheden nodig, zogenaamde executieve functies. In een van onze eerdere posts op de home pagina van CO Foundation wordt hier nader op ingegaan.
Het dilemma voor de meeste minderbedeelde Afrikanen (uitgedrukt in het vraagteken in de titel van onze discussie-avond) is dat zij krachtig genoeg zijn om te overleven, maar dat zij executieve functies aangereikt moeten krijgen om betere analyses en planningen te kunnen maken om zelf uit hun armoedige situatie te komen. Teveel wordt bij ontwikkelingshulp uitgegaan van het idee dat we allemaal op dezelfde manier in elkaar zitten en dat dus het creeren van kansen voldoende zou moeten zijn om duurzame veranderingen te realiseren. Dat daarvoor fundamentele zaken moeten worden opgepakt, te beginnen met het regelen van goed onderwijs voor de armere bevolkingslagen, kwam duidelijk naar voren tijdens de voordrachten en discussies. Ook het gegeven dat wanneer je samenwerkt met hoger opgeleide Afrikanen, er geen verschil is in de manier van kijken naar problemen en oplossingen, waardoor ook duidelijk wordt dat (een deel van ) de Afrikaanse bevolking tot veel in staat is. Kijk maar naar programma’s als Inside Africa van CNN om het gigantische potentieel van het continent te zien. Maar of het grote percentage minderbedeelden in dezelfde samenleving ook deel kan nemen aan deze ontwikkelingen is nog maar de vraag.
Al met al een succesvol gebeuren in de jongerenkerk in Venlo. Door de corona-virus crisis is er nog weinig gebeurd met de nieuw verkregen inzichten. Maar wat in het vat zit, verzuurt niet. We komen hierop terug.